Ο «δόλος» του εμπρησμού στη χώρα μας.
σημείωνα:
ήμερα όμως μετά από τόσες καταστροφές σε αυτή τη χώρα, μετά από τόση δημόσια συζήτηση, μετά από τέτοια προβολή και ενασχόληση της κοινής γνώμης με τις πυρκαγιές μπορεί να ισχύουν οι παραπάνω κατηγορίες αμελείας:
"Ποιος άραγε κάτοικος αυτής της χώρας μπορεί να μην είδε, να μην άκουσε, να μην πληροφορήθηκε για τους κινδύνους της πυρκαγιάς, για τα καταστροφικά αποτελέσματα της πυρκαγιάς.
Νομίζω πλέον ότι στο απεχθές αυτό έγκλημα του εμπρησμού, αυτή η «ενσυνείδητη αμέλεια» στην πλειονότητά της συνταυτίζεται και προσεγγίζει τον «ενδεχόμενο δόλο» καθώς νομίζω ότι στην πλειονότητά τους αυτοί οι «αμελείς εμπρηστές» γνωρίζουν ότι από την αμέλειά του μπορεί να έλθει το καταστρεπτικό «αξιόποινο αποτέλεσμα»
Γιατί αυτός που το αυγουστιάτικο μεσημέρι με τον αέρα να φυσάει στ αυτιά του, αποφασίζει είτε να κάψει τα ξερόκλαδα του, είτε να κάψει τα σκουπίδια του, είτε να κάνει υπαίθριο μπάρμπεκιου στα πεύκα, είτε να κάνει θερμές εργασίες με τροχό, κόλληση στο ύπαιθρο, η να κυκλοφορήσει με το σπινθηροβόλο όχημά του στην ύπαιθρο, γνωρίζει πλέον σοβαρά και με σιγουριά ότι από την πράξη του ενδέχεται να παραχθούν καταστροφές. Απλά «εγκληματικά»αδιαφορεί."
Δυστυχώς το έργο επαναλαμβάνεται με τραγικό τρόπο. Από την εγκληματική αμέλεια κάποιων, ξεκινάει μια πύρινη τραγωδία που καταστρέφει τον πολύτιμο εθνικό φυσικό πλούτο, απειλεί το κυριότερο ανθρώπινες ζωές και περιουσίες.
Όπως έγραφα και τότε μάλλον ήρθε η στιγμή να τεθεί σε δημόσιο διάλογο το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει το επαχθές έγκλημα του ΕΜΠΡΗΣΜΟΥ και κυρίως αυτού που γίνεται από ΑΜΕΛΕΙΑ.
Σήμερα ο ποινικός νομοθέτης προβλέπει ότι Αμέλεια υπάρχει όταν δεν καταβλήθηκε από το δράστη η κατ' αντικειμενική κρίση επιβαλλόμενη προσοχή, την οποία κάθε μετρίως συνετός και ευσυνείδητος άνθρωπος, οφείλει υπό τις ίδιες περιστάσεις να καταβάλλει, με βάση τους νομικούς κανόνες, τη συνήθεια που επικρατεί στις συναλλαγές, την κοινή πείρα και τη λογική, αλλά και τις δυνατότητές του, που προσδιορίζονται από τις προσωπικές του περιστάσεις και ικανότητες και κυρίως εξαιτίας της υπηρεσίας ή του επαγγέλματός του, να προβλέψει και να αποφύγει το αξιόποινο αποτέλεσμα.
Στο έγκλημα του εμπρησμού, θα πρέπει να επισημανθεί ότι κάθε μετρίως συνετός και ευσυνείδητος άνθρωπος, γνωρίζει πλέον πολύ καλά ότι εκτελώντας θερμές εργασίες στην ύπαιθρο, ή χρησιμοποιώντας γυμνή φλόγα μεσοκαλόκαιρα, έχει τεράστιες πιθανότητες να προκαλέσει πυρκαγιά με ανυπολόγιστες και απρόβλεπτες συνέπειες. Με άλλα λόγια γνωρίζει ένας άνθρωπος με αυτά τα δεδομένα που περιγράφει ο νόμος ότι ενέχει ο κίνδυνος να προκαλέσει πυρκαγιά. Αυτό απομακρύνει την "αμέλεια και προσεγγίζει την πρόθεση".
Ο Ποινικός νομοθέτης ειδικά για τις περιπτώσεις του εξ αμελείας εμπρησμού, με ειδική ρύθμιση, θέλοντας τον εξ αμελείας εμπρηστή να μην εξαφανιστεί μετά το έγκλημά του, αλλά να συνδράμει άμεσα στην κατάσβεση, προβλέπει ότι αν ο "αμελής" δράστης" προβεί σε πλήρη καταστολή - κατάσβεση της πυρκαγιάς είτε με δικές του προσωπικές ενέργειες είτε με γρήγορη αναγγελία προς την αρμόδια αρχή, αποκτά προσωπικό λόγο απαλλαγής από την ποινή.
Και βέβαια σοφά ο νομοθέτης έχει εισάγει την συγκεκριμένη διάταξη για να δώσει το κίνητρο στο δράστη να ενεργήσει άμεσα θεραπευτικά, παράλληλα όμως, μετά από τόσες εγκληματικές αμέλειες πρέπει να επανεξεταστεί γιατί η πραγματικότητα διαμορφώνεται διαφορετικά.
Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα- ερώτημα που μου απεύθυνε καλός φίλος:
"Μεσημέρι καλοκαιριού, σε πευκόδασος ελληνικού νησιού. Ο αέρας ισχυρότατος και η ζέστη σχεδόν ανυπόφορη. Σε αγρόκτημα εφαπτόμενο με το πευκόδασος (μερικά πεύκα είναι και εντός του), ο ιδιοκτήτης αποφασίζει να επισκευάσει κομμάτι της μεταλλικής περίφραξης, χρησιμοποιώντας και τροχό κοπής μετάλλων και συσκευή ηλεκτροσυγκόλλησης. Οι δύο εκ των τεσσάρων οικείων της παρέας, σπεύδουν να τον αποτρέψουν, επισημαίνοντας του τον κίνδυνο της πυρκαγιάς. Ο ίδιος επιμένει λέγοντας ότι γνωρίζει καλά τον χειρισμό των συσκευών, ότι κοντά στο σημείο της εργασίας θα έχει το λάστιχο του ποτίσματος και ότι γνωρίζει από κατάσβεση, γιατί όταν υπηρετούσε τη στρατιωτική θητεία του (προ 35 ετών) είχε κάνει υπηρεσίες στο άγημα πυρκαγιάς. Ο ιδιοκτήτης ξεκινάει τις εργασίες του χρησιμοποιώντας τον τροχό κοπής και στα πρώτα λεπτά εργασίας, προκαλεί πυρκαγιά στα ξερά χόρτα του αγροκτήματος, η οποία άμεσα φεύγει από το αγρόκτημα και περνάει στο δάσος. Ο ιδιοκτήτης σε κατάσταση πανικού, και ξεχνώντας την στρατιωτική πυροσβεστική του εμπειρία, τρέχοντας εγκαταλείπει το σημείο πηγαίνοντας προς το σπίτι του αγροκτήματος για να ειδοποιήσει τηλεφωνικά την Πυροσβεστική.
Η φωτιά μπαίνει στο δάσος καίγοντας δη τα πρώτα πεύκα. Ευτυχώς κοντά στο σημείο υπάρχει πυροσβεστικό όχημα που περιπολεί που σπεύδει και ελέγχει το συμβάν."
Ο καλός μου φίλος κατέληξε άραγε ρωτώντας "είναι αυτό εμπρησμός από αμέλεια που μάλιστα θα πρέπει να τύχει και του ευεργετήματος της απαλλαγής από την ποινή.
ΑΠΟΡΙΑ ΨΑΛΤΟΥ ΒΗΞ
Θα ολοκληρώσω με αυτό που έκλεινα το αντίστοιχο κείμενο προ τριετίας:
Η ελληνική κοινωνία πρέπει να αποδεκτεί ότι οι εμπρηστές είναι «κακούργοι» όπως έλεγε ο εκλεκτός συνάδελφος Ηλίας Μπέτσιος το 1960, ο οποίος χαρακτηριστικά σημείωνε:
«Ο άνθρωπος του λαού δεν δύναται συχνά να εννοήση ότι ο εμπρηστής είναι εγκληματίας, επιζήμιος εις τον λαόν, ότι προς το συμφέρον της ολότητας πρέπει να τιμωρήται και ότι ουχί η ασφάλεια, αλλά η ολότης πληρώνει την ζημίαν»